بررسی عناصر داستانی در رمان شرق المتوسط عبدالرحمن منیف

رساله ی پیش رو به تحلیل و بررسی عناصر داستان در رمان «شرق المتوسط» اثر عبدالرحمن منیف می پردازد.عبدالرحمن منیف یکی از برجسته ترین رمان نویسان ادبیات عربی است.او در رمان هایش و از جمله در «شرق المتوسط» در پی آن است تا به رسالت خویش به عنوان اندیشمندی که از دردها و رنج های مردم جامعه ی خویش آگاه است عمل کند و برای رسیدن به این هدف ناگزیر «کلمه» را حداقل در شرایطی که در آن می زیست بهترین اسلحه می یابد. «شرق المتوسط» در واقع بیانگر خفقان حاکم بر کشورهای عربی شرق دریای مدیترانه است که در این رساله به بررسی عناصر داستانی آن پرداخته شده است. به نظر می رسد، آن چه برای عبدالرحمن منیف به عنوان رمان نویسی متعهد در درجه ی اول اهمیت قرار دارد، پرداختن به موضوع و محتوایی پر اهمیت و به تصویر کشیدن واقعیت موجود با زبانی روان وشفاف است و قالب و ساختار رمان برای او در درجه ی بعدی قرار دارد، با این وجود برخی مشخصات فنی و ساختاری داستان های مدرن از جمله: تغییر زاویه دید، تداعی های زمان شکن و مکان گریز، استفاده از راوی اول شخص، تک گویی های درونی بسیار و سیر خطی آشفته ی داستان، در رمان شرق المتوسط به چشم می خورد. در این پژوهش چگونگی کاربرد عناصر داستانی که شامل موضوع، درون مایه، پیرنگ، شخصیت، زاویه دید، صحنه، فضا، گفتگو و لحن می باشد، در رمان «شرق المتوسط» تحلیل و بررسی می گردد. واژگان کلیدی: عناصر داستان، رمان، ادبیات عربی، شرق المتوسط، عبدالرحمن منیف.